Montana Jones – Schattenjacht met Montana – De animatieserie uit de jaren 90
Montana Jones is een charmante Italiaans-Japanse animatieserie, geboren uit de creativiteit van de broers Marco en Gi Pagot en vakkundig geregisseerd door Tetsuo Imazawa. De anime, die voor het eerst in Japan werd uitgezonden op 2 april 1994 op NHK en in 1997 in Italië op Canale 5 en Italia 1, is openlijk geïnspireerd door de iconische Indiana Jones-filmsaga en combineert elementen van avontuur, archeologie en komedie met antropomorfe personages vol charme en ironie. Montana Jones biedt haar kijkers in 52 afleveringen spannende avonturen vol humor.
Het verhaal draait om Montana, een avontuurlijke en dappere poema die leiding geeft aan een onwaarschijnlijk maar hecht team, bestaande uit Alfred, een briljante ocelot vol fobieën, en Melissa, een intelligente en vastberaden kattenjournaliste. In elke aflevering wordt de kijker meegenomen naar verschillende uithoeken van de wereld, langs mysterieuze archeologische schatten van oude beschavingen als de Egyptenaren, de Maya's en de Inca's. Het doel van Montana en zijn vrienden is om deze kostbare relikwieën te bergen en over te brengen naar de meest prestigieuze musea ter wereld, om ze zo te beschermen tegen de handen van de kwaadaardige Lord Zero, een aristocraat die geobsedeerd is door het verzamelen van schatten. Lord Zero wordt voortdurend vergezeld door zijn hilarische handlangers Slim en Slam en de ingenieuze, maar vaak ongelukkige, Doctor Nitro, de maker van de machines die worden gebruikt tijdens de gewaagde expedities om de schatten terug te vinden.
Personages
Montana Jones: De avonturier “op zijn eigen manier”
Montana Jones is geen verfijnde professor of een filantropische ontdekkingsreiziger. Het is een poema impulsief, praktisch, trots en absoluut niet geïnteresseerd in alles wat maar enigszins op een bibliotheek lijkt. En hier ligt de eerste geniale zet van de serie: in tegenstelling tot het voor de hand liggende model, Indiana Jones, Montana heeft een hekel aan boeken, musea en academici. Toch is hij een ervaren avonturier, bedreven in het gebruik van een zweep en een haaktouw, begiftigd met een snelle denkwijze en fysiek uithoudingsvermogen, wat hem de perfecte pulphoofdrolspeler maakt. Hij heeft een vliegtuig (de legendarische Pot) die uit elkaar valt, af en toe werkt in het restaurant van tante Agatha in Boston en alleen geïnteresseerd lijkt in missies vanwege de actie, niet vanwege de cultuur of de roem. Zijn relatie met kennis is paradoxaal: hij is de leerling van professor Gilt, maar in feite leert hij alles in de praktijk.
Het Jones-duo: neven, tegenpolen, complementair
Alfred Jones, neef en reisgenoot, is de andere helft van de hersenen van de serie. Waar Montana instinct is, is Alfred theorie. Waar de één tussen explosies en vallen vliegt, leest de ander tijdens de pauzes eeuwenoude teksten en maakt spaghetti bolognese klaar. Beide zijn poema's, maar met tegengestelde stijlen: Alfred is rond, sedentair, bang voor gevaar, maar uitgerust met een authentieke archeologische expertise. Hij is niet alleen de ‘nerd’ van de groep: hij is degene die ervoor zorgt dat de serie echt speelt met historische, geografische en culturele verwijzingen.
Hun dynamiek is hilarisch en heel menselijk: Alfred draagt altijd een parachute bij zich voor de veiligheid, herinnert zich de exacte inhoud van de schijven van Dr. Gilt en is ook de enige die probeert — in theorie althans — zich aan de professionele ethiek te houden. Meer dan een komische bijrolspeler is Alfred een dramatisch complex personage: hij heeft zijn eigen ethiek, zijn eigen trauma's, en in aflevering 46 wordt hij zelfs de hoofdpersoon in de stijl van Rambo, vallen bouwend in de woestijn en in zijn eentje Baron Zero tegenhoudend.
Melissa Thorn: De kattenjournalist (met een geheim)
Melissa is een grote, elegante kat, die in elke aflevering anders gekleed is (een vrij zeldzame keuze in animatieseries). Melissa is een rijke, meertalige en ondernemende journalist, die actief deelneemt aan de missies. Ze is geen prinses die gered moet worden: ze bestuurt vliegtuigen, verkleedt zich, koopt aanwijzingen op veilingen en redt Montana en Alfred meer dan eens.
De wending komt in de laatste aflevering: Melissa is eigenlijk De dochter van professor Gilt, de mysterieuze mentor die bevelen via grammofoonplaten doorgeeft. Een wending die achteraf gezien zijn alomtegenwoordigheid in de avonturen en zijn discrete maar vastberaden deelname aan de missies verklaart. Het feit dat de kijker tot het einde niets vermoedt, is een teken van het goede script van de serie, die in staat is aanwijzingen te geven zonder dat ze té voor de hand liggend zijn.
Een wereld gebouwd met samenhang en genegenheid
De wereld van Montana Jones Het zijn de jaren 30, maar dan bekeken door een sprookjesfilter. Er zijn piramides, tijdmechanismen, verzonken tempels en verloren continenten. Elke aflevering is een op zichzelf staand mini-avontuur, maar het geheel vormt een samenhangende verhalende geografie: een wereldkaart van de archeologische wonderen van de wereld. Net als bij een reis van Salgari of Verne zijn de plekken exotisch, maar nooit stereotiep. Ze worden altijd gefilterd door de ironie van de tekst en door respect voor de oorspronkelijke beeldtaal.
De toon is luchtig, maar nooit belachelijk. We lachen vaak (dankzij de twee handlangers van Lord Zero, Slank en Slam(die afkomstig lijken te zijn uit een komisch duo in de stomme film), maar het gaat evenzeer over: de ijdelheid van rijkdom, het belang van kennis en de balans tussen verleden en heden.
Productie
De serie is tot stand gekomen dankzij de productiesynergie tussen de Japanse omroep NHK en de Italiaanse studio Rever, waarbij de historische studio Tokyo Movie Shinsha deels verantwoordelijk was voor de animaties. Het onvergetelijke Italiaanse themanummer werd gecomponeerd door Franco Fasano, met tekst van Alessandra Valeri Manera en wordt uitgevoerd door de beroemde stem van Cristina D'Avena.
Op technisch vlak onderscheidt Montana Jones zich door een uitzonderlijke artistieke kwaliteit, vergeleken met de normen van die tijd. De gedetailleerde en zorgvuldig gemaakte tekeningen, gecombineerd met de levendige en kleurrijke omgevingen, geven elke aflevering een boeiende en pakkende visuele dimensie. De verhalende balans tussen spanning en komedie maakt de serie interessant voor een breed publiek, zowel volwassenen als jongeren. Ondanks de duidelijke overeenkomsten met Indiana Jones, slaagt Montana Jones erin zijn eigen, originele identiteit te behouden, vooral dankzij de diepgaande karakterisering van de hoofdpersonen, die altijd briljant en sympathiek zijn.
Concluderend kan gesteld worden dat “Treasure Hunt with Montana” een nostalgisch juweeltje is van Italiaans-Japanse animatie uit de jaren 90. Helaas is het tegenwoordig lastig geworden om de serie in hoge kwaliteit terug te krijgen vanwege geschillen over distributierechten. Een onverdiend lot voor een werk dat, vanwege de artistieke en verhalende kwaliteit, een grootse terugkeer verdient. Montana Jones blijft een mooie herinnering voor degenen die de film destijds meemaakten, en is een intrigerende ontdekking voor nieuwe fans van het animatieavonturengenre.
